Dijital Bankacılığa Yatırımlarımızı Sürdüreceğiz

Ziraat Katılım Genel Müdürü Metin Özdemir ile katılım bankacılığının geleceğini konuştuk

RÖPORTAJ: Merve Kantarcı Çulha

TKBB Yönetim Kurulu Üyesi ve Ziraat Katılım Genel Müdürü Metin Özdemir ile katılım bankacılığı sektörünün gidişatını konuştuk. Özdemir ile gerçekleştirdiğimiz söyleşide; Ziraat Katılım’ın katılım bankacılığı sektörüne etkisini, bankanın yenilikçi hizmetlerini ve ürünlerini, faizsiz finans sisteminin Türkiye’deki yerini, teknolojinin katılım bankacılığı sektörüne etkisini, Avrupa ülkelerinde faizsiz finans sistemini, Ziraat Katılım’ın 2018 ve ilerisi için yeni çalışma planları ve hedeflerini konuştuk. 2018 ve sonraki yıllar için bankanın hedeflerine değinen Genel Müdür Metin Özdemir, dijital ürün ve platformlarda kullanılmak üzere mobil güvenli onay süreçlerini müşterilerin kullanımına sunmayı hedeflediklerini belirtti.

1. Ziraat Katılım, katılım bankacılığı modelini uygulayan ilk kamu bankası olma özelliğini taşıyor. Bu durumun sektöre etkisi nasıl oldu?

Türkiye’de bankacılık sektörü, her yıl istikrarlı bir şekilde büyümesini sürdürürken kamu bankalarının ekonomik aktiviteye katkı anlamında önemli rolü bulunmaktadır. Kamu bankaları fiyat istikrarının sağlanması noktasında piyasayı regüle edici bir misyon üstlenmiş ve kriz dönemlerinde bu daha belirgin bir şekilde görülmüştür. Kamunun katılım bankacılığına adım atmasıyla beraber, sektöre olan güvene önemli katkı sağlanmış, bununla birlikte rekabet şartları daha da gelişmiştir. Bu durumun özellikle önümüzdeki dönemde katılım bankalarının sektörden aldıkları payın artmasında büyük destek sağlayacağını öngörmekteyiz. Katılım bankacılığı sektörü, kamu ve özel sektörün güç birliğiyle daha istikrarlı ve artan oranda büyüme yakalayacaktır.

2. Ziraat Katılım’ın yenilikçi ürün ve hizmetleri hakkında bilgi verir misiniz?

Ziraat Katılım, kuruluş misyonunun gereği olarak rakamsal büyümeye olduğu kadar katılım bankacılığı sektörünün toplam bankacılık piyasasından aldığı payın büyütülmesine, katılım bankacılığı ürün ve hizmetlerinin daha geniş kitlelere ulaşmasına da odaklıdır. Bu kapsamda katılım bankacılığı prensiplerimize uygun olarak, müşterilerimize alternatif çözümler sunmak adına araştırma ve geliştirme çalışmalarımızı yoğun olarak sürdürmekteyiz. 2017 yılında, Ziraat Katılım, katılım bankacılığı sektöründe bir ilke imza atarak istisna ürünü ile proje finansmanı gerçekleştirdi. Tamamladığımız istisna işlemi ile Türkiye’nin en büyük şehir hastanelerinden biri olan Manisa Entegre Sağlık Kampüsü projesi, kamuözel sektör iş birliği ( PPP ) çerçevesinde İslam Kalkınma Bankası ve üç uluslararası bankanın konsorsiyumu ile Ziraat Katılım Bankası tarafından, Mayıs 2017’de finanse edildi. 2017 yılının bir diğer önemli işlemi, lojistik sektöründe faaliyet gösteren bir müşterimizle gerçekleştirdiğimiz “Müşareke” işlemidir. Bu işlem Ziraat Katılım’ın ikinci kâr-zarar ortaklığı projesidir. Bankanın aktif olarak yer aldığı bir diğer alan hazine destekli KGF işlemleri oldu. Ziraat Katılım bu kapsamda 1,8 milyar TL toplam finansman büyüklüğüne ulaşırken, yaklaşık 1.000’e yakın firmanın bu imkânlardan faydalanması sağlandı. Ziraat Finans Grubu iştiraklerinden Ziraat Portföy’ün kurucusu olduğu Ziraat Portföy Kısa Vadeli Kira Sertifikası Katılım Fonu ile tasarruflarını faizsiz enstrümanlarda değerlendirmek isteyen ancak vade kısıtlanmasından ötürü sisteme gelmeyen fonlara, yeni alternatif tasarruf imkânı sunuldu. Söz konusu ürünler ilk etapta Ziraat Katılım şubelerinden işlem görmeye başladı. Ziraat Katılım’ın 2017 yılında gerçekleştirdiği bir diğer önemli atılımı FİLİKA Kart’ın müşterilere sunumu oldu. Bireysel müşterilerin ihtiyaçlarına yönelik FİLİKA Kart, katılım bankacılığı prensiplerine uygun olarak yapılandırıldı. Kartlı sistemler, hayatı kolaylaştırma ve müşteriye sunulan değer önerisini geliştirme stratejimizin ilk fazını oluşturmaktadır.

3. Türkiye’nin katılım bankacılığı sisteminde geldiği noktayı nasıl değerlendiriyorsunuz?

Dünya ile kıyasladığımızda ne durumdayız? Katılım bankacılığının Türkiye’deki geçmişine ve gelişim sürecine baktığımızda, sektördeki payının daha iyi bir noktada olması gerektiğini söyleyebiliriz. Kamu bankalarının sektöre girmesi bu gelişim sürecine önemli katkı sağlamıştır. Dünyada da hızla büyüyen ve önemi artan İslami finans hacminden alacağımız payı arttırabilmek hatta İslami finans gelişimine yön veren bir noktada olabilmek için daha aktif ve özverili çalışılması gerektiği kanaatindeyiz. Bu çalışmanın ise katma değeri yüksek bir temelde gerçekleşmesi, hâlihazırda var olan sorunların tespiti ve etkin çözüm önerileriyle ilerlemesi önem arz etmektedir. Bu noktada İslami finansın etkin olarak kullanıldığı ülkelerdeki kurumlarla iletişimimizi arttırma yönünde çalışmalarımız bulunmaktadır. Yeni ürünler sunabilme ve var olan ürünlerin daha etkin kullanımı için ise üniversitelerimizi de bu sürece dâhil ederek katkı sağlayıcı çalışmalarımız devam etmektedir.

4. Teknoloji çağındayız ve hemen hemen bütün sektörler bu anlamda yatırımlarını arttırdı. Ziraat Katılım bu konuda altyapı yatırımlarına yönelik ne gibi çalışmalar yapıyor?

Ziraat Katılım olarak modern, güncel teknolojilerle donatılmış, entegrasyon ve gelişme kabiliyeti yüksek bir bilgi teknolojileri altyapısına sahibiz. Teknoloji iş gücü olarak alanında yetkin, motivasyonu yüksek bir bilgi teknolojileri kadromuz var. Günümüzde son derece hızlı değişen bilgi teknolojilerinin yeni imkânlarından yararlanma yollarını, ekibimiz ve sektördeki paydaş firmalarla sürekli araştırıp kurumumuzda hayata geçirmeye önem veriyoruz. Bunu yaparken kaliteden taviz vermeden yerli ve millî
çözümlerin tercih edilmesine özen gösterirken, bir kamu katılım bankası olarak henüz ülkemizde geliştirilmemiş teknolojik çözümleri ülkemize kazandırmayı kendimize misyon edinerek yerli çözüm sağlayıcılar ile iş birlikteliklerimiz devam etmektedir. İş sürekliliği alanında geçtiğimiz yıl yaptığımız yatırımlar ve gerçekleştirdiğimiz projeler ile ikincil veri merkezimizi hayata geçirerek müşterilerimize kesintisiz hizmet sunabilmekteyiz. Ürün geliştirme ve dijital altyapı konusunda daha yüksek bir ivmeye ulaşma ve katılım bankacılığı hizmetlerini çok daha yaygın olarak ulaşılabilir kılmak üzere İstanbul Teknopark’ta özel bir AR-GE ve uygulama geliştirme ekibi kuruyoruz. Müşterilerimize kesintisiz kaliteli hizmet verirken, müşterimizin güvenliği bizim içim en önemli unsurlardan biridir. Bankamızın ve müşterilerimizin bilgi güvenliğini en yüksek seviyede tutmak için farklı yatırımlar yaptık ve yapmaya devam etmekteyiz. Mobil teknolojilere çok önem veriyoruz. Öncelikle müşterilerimizin mobil cihazlardan ve internet bankacılığı ile mümkün olan bütün işlemlerini yapabilmelerine yönelik çok boyutlu çalışmalar yaptık, ürünleri kullanıma sunduk ve proje geliştirmeye devam ediyoruz. İş süreçlerindeki verimliliği artırmaya yönelik öncelikle süreçlerimizin azami seviyede dijitalleşmesine büyük önem vermekteyiz. Bilgi teknolojilerinin sağladığı bir diğer imkân ise iletişim alanında karşımıza çıkıyor. BT ile bütünleşik iletişim sistemlerini kurumda aktif olarak kullanıyoruz ve kullanımını her geçen gün artırıyoruz. İş zekâsı ve karar destek sistemleri alanında, verimlilik ölçümü, kârlılık analizi, buna dayalı performans yönetimi, müşteri değerlendirme ve derecelendirme sistemi, IFRS uyumlu risk yönetim altyapısı vs. gibi pek çok bankanın uzun yıllar üzerinde çalışarak hayata geçirdiği projeleri, yeni kurulan bir banka olarak kısa sürelerde hayata geçirdik ve geliştirme çalışmalarımız da devam etmektedir.

5. Avrupa ülkelerinde de faizsiz bankacılık sistemine yönelik ürünler geliştiriliyor. Bunu nasıl değerlendiriyorsunuz?

Bankacılıkta önemli noktalardan biri de düşük maliyetli kaynak ve yine bu kaynağın uygun fiyatlar ile finansmana dönüştürülmesidir. Gelişmekte olan ülkelerin finansman ihtiyaçları ile kaynak fazlası olan ülkelerin mevcut kaynaklarını etkin bir şekilde değerlendirme ihtiyaçları, ekosistemde yeni modellerin gelişmesine ortam hazırlamıştır. Bu ihtiyaçların karşılanmasında özellikle son yıllarda İslami finans modellerine olan yönelim, bu sektörün büyümesinde en önemli faktörlerdendir. Avrupa ülkelerindeki finans sektörünün, değişik kaynaklara nasıl ulaşılabileceği ve bu kaynakları nasıl finansmana dönüştürülebileceği yönündeki çalışmalar, faizsiz finansa yönelimin başlıca sebeplerindendir. Bu noktada önemli olan bizim daha etkin hareket edebiliyor olmamızdır.
 

Dijital bankacılığa yatırımlarımızı 2018 ve sonrasında da sürdürmeye ve alternatif dağıtım kanallarımızı geliştirmeye kararlıyız

6. Ziraat Katılım’ın 2018 ve ilerisi için yeni çalışma planları ve hedefleri nelerdir?

BDDK, Türkiye Finansal Raporlama Sistemi (TFRS) kapsamında karşılıkların hesaplanmasına ilişkin yeni düzenlemeler getirmiştir. Ziraat Katılım, bu doğrultudaki çalışmalarını tamamlamış olup, 1 Ocak 2018 tarihinden itibaren uygulanmak üzere yeni karşılıklar yönetmeliğine uygun karşılık hesaplamaları için muhasebe ve sistem altyapılarını hazır hâle getirdi. 2018 yılında da Ziraat Katılım olarak katılım bankacılığı prensiplerine uygun, sosyal sorumluluk bilincinde, bölgesinde de katılım bankacılığına güç veren, faaliyetlerimize devam edeceğiz. Özellikle 2017 yılında hayata geçirdiğimiz yeni ortaklık modelleri müşareke ile sukuk ihracında hacmi arttırıcı ürünlerin gelişimi hususunda çalışmalarımız daha da hızlanacaktır. 2018 yılı içerisinde katılım mobil uygulamamızı daha fazla geliştirerek, dijital ürün ve platformlarda kullanılmak üzere mobil güvenli onay süreçlerini müşterilerimizin kullanımına sunmayı hedeflemekteyiz. Doğrudan ödeme projemiz ile e-ticaret siteleri üzerinden katılım mobil uygulamamızla yapılan alışverişlerde, müşterilerimiz yaptıkları alışverişleri hesaplarından ödeyebileceklerdir. Ziraat Katılım olarak inovasyon ve dijital dönüşüme yaptığımız yatırımlarımız kapsamında, müşterilerimize Dijital Cüzdan (Katılım Cüzdan) ve Mobil Ödeme Uygulamalarını sunarak, müşterilerimizin bankacılık işlemlerini dijital kanallardan yapabilmelerini hedeflemekteyiz. İnternet şubemizin ekranlarını kullanıcı dostu ara yüz tasarımlar ile yenilemeyi hedeflemekteyiz. Dijital pazarlama faaliyetlerimize başlayarak müşterilerimize güncel kampanya, haber, bülten ve yenilikler hakkında güncel bilgilendirmeler yapacağız. Çağrı merkezinden sunulan hizmet kalitesinin artırılması amacıyla, müşteri beklentileri analiz edilerek ürün ve hizmetlerin geliştirilmesine yönelik, müşteri temsilcileriyle müşterilerimiz arasında geçen görüşmelerin metne dönüştürülmesi ve görüşmelerle ilgili duygusal analizlerin yapılmasını sağlayan görüşme analizi gibi yapay zekâ ürünlerini kullanmayı planlıyoruz.

Türkiye’nin 2023 hedefleri noktasında, Hükümetimizin ortaya koyduğu 65 maddelik yol haritasının her birinin çok kıymetli olduğunu ve üzerinde uzun süre yapılan çalışmalar neticesinde ortaya çıktığını düşünüyoruz. Türkiye kökleri itibarıyla çok eskiye dayanan bir devlet kültürü ve kadim bir geleneğe sahip. Bugün küresel faktörler Türkiye’yi yine bölgesinde hami olmaya ve sosyal adaletin sağlanması noktasında liderlik rolünü vermektedir. Son 15 yılda ülkemiz; ekonomi, eğitim, insan hak ve özgürlükleri, dış politika ve yargıda birçok reformu hayata geçirerek küresel ölçekte etkinliğini artırmıştır. Türkiye’nin 2023 hedeflerine bakıldığında bu çıtanın daha üst bir noktaya taşındığı görülmektedir. Biz Türkiye’ye ve milletimize inanıyoruz. 100. yılında Türkiye’nin bu hedeflere ulaşacağını ve geleceğe sağlam adımlarla yürüyüşünü devam ettireceğini düşünüyoruz. Ziraat Katılım Bankası olarak vizyonumuz; sadece Türkiye’de değil, bölgesinde de katılım bankacılığına güç veren, sürekli değer üreterek; her aşamada paylaştıkça daha fazlasını müşterilerine öneren, evrensel, saygın ve lider bir katılım bankası olmaktır. Hâlihazırda Türkiye genelinde 37 farklı ilde 66 şubeye ve 912 personel sayısına ulaşmış bulunmaktayız. Bankamız vizyonu ile doğru orantılı olarak uygun gördüğümüz lokasyonlarda şubeleşme sürecimizi devam ettirerek, ülkemiz ekonomisi için ilave katma değer üretmeye devam edeceğiz. Önümüzdeki dönem enerji ve bilişim sektörlerinin rekabette belirleyici olacağı ve bu anlamda gelişim sağlayan şirketlerin rekabette bir adım önde olacağını düşünüyoruz. Bu anlamda Endüstri 4,0 kullanarak ülkemiz ekonomisine katma değer sağlayan firmalara daha fazla kaynak sağlayacağız. Ülkemiz ekonomisine katkı sağlayacak tüm ekonomik aktivitelere, faizsiz bankacılık prensipleri dâhilinde bugüne kadar olduğu gibi bundan sonrada desteklemeye devam edeceğiz.