Eğitimde Öğrenme, Öğrenmede Deneyim

Ülkemizde 35 yılı aşkın süredir var olan katılım finans ve uygulamaları gün geçtikçe gelişmekle birlikte bilinirliği de artmaktadır. Katılım finans sisteminin sürdürülebilir bir şekilde büyüyebilmesi için doğru bir eğitim modeli kurgulanması şarttır.

Her bir eğitimin sonunda birçok kazanım elde edilir. Eğitimlerde esas amaçlanan, konunun öğrenilmesidir elbette. Bunun yanında; sosyalleşmek ve iletişimin güçlenmesi de kişinin edindiği diğer kazanımlardır. Her bireyin öğrenme alışkanlığı farklıdır. Kimileri dinleyerek, kimileri yazarak, kimileri de görerek öğrenir. Kim nasıl öğrenirse öğrensin, önemli olan öğrendiklerimizin davranışlarımıza olan yansımasıdır.  Davranışlarımıza yansıtamadığımız bir eğitimin bize faydası yoktur. Eğitimin, öğrenmeye dönüşmesini sağlayan en önemli hususlardan biri de hiç kuşkusuz deneyim faktörüdür.

Deneyim ile bilgi doğru orantılı bir şekilde hareket etmektedir

Deneyim; TDK’da “Bir kimsenin belli bir sürede veya hayat boyu edindiği bilgilerin tamamı, tecrübe, eksperyans” olarak ifade edilmektedir. Tanımdan da anlaşılacağı üzere deneyim ile bilgi doğru orantılı bir şekilde hareket etmektedir. Bir konuda bilgimizin artması o konuda deneyim kazandığımızın göstergesidir. Günümüzde genel kanaat, deneyimin sadece çalışma süresi ile kazanıldığı yönündedir.

Oysaki deneyimin bilgi ile ilişkisini göz önüne aldığımızda, çalışmanın yanında okuma, gezme, dinleme faktörleri ile de deneyim kazanıldığını söyleyebiliriz. Kişinin çalıştığı alan ile ilgili okumaları, katıldığı seminerlerin fazlalığı, alanı ile ilgili araştırmalar yapması onu; çalışma süresi kendisinden daha fazla olan birinden daha deneyimli duruma getirebilir. Kişi böylelikle maddi ve manevi kazanç elde etmiş olur. Nasıl ki; eğitimde önemli olan edindiğimiz bilgilerin davranışlarımıza yansıması ise, deneyimde de önemli olan elde edilen bilginin başkaları ile paylaşılmasıdır. İnsan sosyal bir varlıktır ve birilerine faydalı olduğu sürece anlam kazanır, kendini değerli hisseder. Bu yüzden yaşadığı deneyimleri çevresi ile paylaşır. Bu noktada Katılım Finans sistemine dâhil olan birinin yaşayacağı olumlu deneyimin, sistemin büyümesine katkı sağlayacağı muhakkaktır.

Online eğitimler, video eğitimleri gibi uygulamaların yaygınlaştığı günümüzde öğrenmede deneyim paylaşımı halen en etkili yöntemlerden biridir. Yapılan araştırmalar gösteriyor ki, usta çırak ilişkisi ile öğrenilen bilgilerin davranışlarımıza yansıması ve kalıcılığı çok yüksektir. Bu doğrultuda dijitalleşen dünyada gerçekleştirilen eğitim süreçlerinde deneyim faktörü ihmal edilmemelidir.

Eğitimlerde öğretilen bilgilerin kalıcı olabilmesi, deneyim faktörünün eğitim süreçlerinin bir parçası olmasına bağlıdır

Konusunda yeterli deneyime sahip olan bir kişinin kendini daha kolay ifade edeceğini, kendi öz değerlendirmesini daha kolay yapacağını ve karşısındaki topluluğun taleplerini daha çabuk anlayabileceğini söyleyebiliriz. Ayrıca, deneyim sahibi olan kişilerin olaylara farklı açılardan bakabilme yeteneği sayesinde mevcut sorunlara hızlı ve inovatif çözüm bulabilmeleri daha olasıdır. Kısacası, inovasyon deneyim gerektirir.

Dinlemek, anlatılana ve anlatana odaklanmayı gerektirir

İş hayatı yaşadığımız deneyimlerden ibarettir ve aynı işleri yapanlar benzer deneyimler yaşarlar. Örneğin bir şirketin Satış Departmanına yeni başlayan bir çalışan muhtemelen daha önce aynı departmanda çalışmaya başlayan başka bir çalışanla benzer iş deneyimi yaşayacaktır. Yaşanabileceklere ait ipuçlarını bilebilmek bizi birçok tehlikeden koruyacağı gibi başarı oranımızı da yükseltecektir. Bu noktada deneyim sahibinin paylaşımlarını dikkate almak oldukça önemlidir. Deneyim paylaşımını bir navigasyon cihazı gibi düşünebiliriz.  Nasıl ki navigasyon cihazı bize gideceğimiz yere en kısa sürede nereden gitmemiz gerektiğini söylüyorsa, bizimle aynı işi yapmış kişiler de paylaşımları ile bize yol gösterici olurlar ve başımıza gelebilecek muhtemel durum ve olaylarla ilgili bizlere bilgi verirler. Bu nedenle deneyim sahibi kişilere odaklanarak onları dinlemek oldukça önemlidir.

Günümüzde, bilgi edinmenin birçok yöntemi vardır. Bilgiye erişmek de bir o kadar hızlıdır. Bu noktada önemli olan, bu bilgilerin içinden doğru bilgiye ulaşarak öğrenebilmektir. Katılım finans sisteminin ülkemizde gelişmesi ve hak ettiği yere gelebilmesine katkı sağlayacak en önemli faktörlerden biri de doğru bilginin doğru eğitim tasarımlarıyla modellenmesidir. Dijitalleşen eğitim tasarımlarında doğru bilginin deneyim faktörü ile birlikte harmanlanarak eğitim süreçlerine dâhil edilmesi kalıcı öğrenmeye katkı sağlayacaktır.

Köksal Sarıca