FinTek kavramının açılımı finansal teknolojidir. Adından da anlaşılacağı üzere finans ve teknoloji kelimelerinin birleşiminden oluşmaktadır. Finansal teknolojiler, finans hizmetlerini yapay zekâ teknolojisi ile birleştirerek mobil ödeme, para transferleri, gelir gider takibi, kredi ve kitlesel fonlama gibi alanlarda finansal hizmet üretmektedirler. Bu kavram ülkemizde 2015 yılından itibaren yaygınlaşmaya ve olgunlaşmaya başlamıştır. Özellikle 2008 küresel finans krizinden sonra teknolojinin daha çok hayatımıza girmesi ve bankacılık sektörünün kendini yenilemesi ile finans alanında teknolojiyi kullanan girişimler olan FinTek girişimleri hayatımıza girmiştir. İnternetin de getirdiği yenilikler ve dijitalleşme ile finansal hizmetleri tek tuşla ve akıllı telefonlarla yapma noktasında büyük gelişmeler yaşanmıştır. Artık hayatımızın her noktasında finansal teknolojiler yer almaya başlamıştır.
İslami FinTek
İslami FinTek kavramı ise İslam’a uygun finansal ürün, hizmet ve yatırımların inovatif ve teknoloji tabanında gerçekleştirilmesidir. Hayatımızın her alanında finansal teknolojilerin yer almasıyla birlikte İslami anlamda da yapılan çalışmalar, geliştirilen finansal teknolojilere ihtiyaç duyulmaktadır. Bu bağlamda ülkemizde bulunan altı katılım bankasından ikisinin kurmuş olduğu kuluçka merkezlerinde bu yönde yapılan çalışmalar mevcuttur. Kuveyt Türk Katılım Bankası tarafından hayata geçirilen Lonca ile Albaraka Türk Katılım Bankası tarafından hayata geçirilen Albaraka Garaj kuluçka ve girişimcilik merkezleri bu alanda girişimcilere mentorlük yapmaktadır. Aynı zamanda katılım bankaları kendi bünyelerinde kurdukları teknoloji şirketleri ile finansal teknolojiler geliştirmekte ve müşterilerine sunmaktadırlar. Katılım bankalarından ve kurumlardan bağımsız olarak geliştirirken İslami FinTek’lerde bulunmaktadır.
Türkiye’de katılım bankacılığı sektörünün hızlı gelişmesi, katılım bankalarının teknoloji konusunda önemli yatırımlar yapmaları dikkat çekmektedir. Bankacılık Denetleme ve Düzenleme Kurumu’nun (BDDK) finansal teknolojiler alanında yayınladığı yönetmelikler ile daha hızlı atılımlar gerçekleşmektedir. Bu tarz gelişmeler devam ettikçe ve teknolojiyi merkezine alan katılım bankaları arttıkça Türk bankacılık sektörünün büyüme başarısı katılım bankacılığı sektörü tarafından sağlanacaktır. Bu nedenle katılım bankalarından kalan dört katılım bankasıda teknolojiyi merkezlerine aldıkları gibi İslami FinTek’lerin gelişmesi için kuluçka merkezleri ve teknoloji şirketleri kurarak bu alanda yatırımlar yapması gerekmektedir.
İslami FinTek ekosistemi
Katılım bankalarının bilinirliklerinin artması, faiz hassasiyetinin ve bilincinin yaygınlaşması, finansal sistemimize girmemiş fonların ekonomiye kazandırılması için geliştirilecek finansal teknolojiler ile müşterilerin katılım bankalarına yönelik olumsuz algılarını yıkmamız gerekmektedir. Bunu yapabilmemimiz ise bu ekosistemdeki tüm alanda çalışmaların hız kesmeden devam etmesi ve yaygınlaştırılması ile mümkün olacaktır. Ekosistemde yer alan devlet ve hayata geçirmiş olduğu politikalar, düzenleyici denetleyici kurumların yönetmelikleri, finansal kuruluşların yatırımları, melek yatırımcıların girişimcilere olan destekleri, yeni teknolojik gelişmeler ve alt yapı yatırımlarının hayata geçirilmesi, yetenekli ve alanında uzman, deneyim sahibi işgücünün yetiştirilmesi, üniversite ve STK’nin işbirliği, kuluçka merkezlerinin artması FinTek’ler ile katılım bankaları arasında bir köprü kurulmasını sağlayacaktır. Bununla birlikte yaygınlaşma da günden güne artarak devam edecektir.
Önümüzdeki yazılarda ise katılım bankaları tarafından hayata geçirilen finansal teknoloji şirketlerini ve ürünlerini tanımaya çalışacağız. Ardından bağımsız olarak hayata geçirilen İslami FinTek’leri siz kıymetli okurlarımızın istifadelerine sunacağız.
Burak Aktürk
