Dünyanın içinde bulunduğu değişim sürecinin merkezinde insan var. İnsanın değişimi, sadece tüketici olarak alışkanlıkların, yaşama biçiminin ve tercihlerin değiştiği anlamına gelmiyor. İnançlara göre de insanın ihtiyaçları değişti ve çeşitlendi. Yaşam boyunca devam eden helal kazanç, insan hayatında önemli bir yer tuttu. Seçenekler ve imkânlar arttıkça talepler de bu yönde gelişti ve “helal ekonomi” kavramı oluştu. Bu alana sektör demek şu an yanlış olabilir, fakat gözle görünür biçimde ekonomiye katkısını düşündüğümüzde yeni bir alan oluştu diyebiliriz. Dünya ekonomisinde ve ticarette değişen kurallar, akreditasyon alanının etkinliğini artırdı ve helal sertifikalı ürünler önemli bir yer kaplamaya başladı. Dünyada yaşayan Müslüman nüfusun helal ürüne ve ürünün belgelendirmesine ilişkin ilgi ve talebi giderek artıyor. Bu nedenle helal ürün konusu sadece gıda değil, kozmetik, tekstil, finans, tedarik zinciri ve sigorta gibi pek çok alanı kapsıyor.
Dünyada yaşayan 1,8 milyar Müslümanı düşünürsek hâlâ helal belgelendirme konusunda yeterince yol alınmadığını söyleyebiliriz. State of the Global Islamic Economy raporuna göre dünyada helal yiyecek ve içecek sertifikasına sahip olan endüstrilerin pazar payı 2015 yılında 415 milyar dolar iken bu rakamın 2030’da 1 trilyon dolar olacağı öngörülüyor. Bu durum şirketlerin helal farkındalığa olan ilgisinin artmasına da sebep oluyor. Helal pazarın önemli bir kısmını turizm oluşturuyor. Bugün yaklaşık 120 milyon Müslüman ziyaretçi, 150 milyar dolarlık bir turizm ekonomisi oluşturuyor. Bu rakam, bütün turizm hacminin yaklaşık yüzde 10’una denk geliyor. 2020 itibarıyla 170 milyon Müslüman turistin seyahat etmesi ve burada 200 milyar dolarlık bir ekonomi oluşması bekleniyor. Helal Ekonomide En Önemli Pazarlar Helal sertifikalı ürünler başta Avrupa, ABD ve Uzak Doğu ülkeleri olmak üzere özellikle temizliğe önem veren bilinçli tüketiciler tarafından da tercih ediliyor. Dolayısıyla aslında bu konu sadece Müslümanları değil, dünyada yaşayan herkesi ilgilendiriyor. Helal ekonomide 50’den fazla ülkenin farklı sektörlerde hizmeti bulunuyor. En önemli pazarlar ise Amerika, Suudi Arabistan ve Çin. Helal ihracata baktığımızda ise 2017 yılında 50 milyon dolar iken 2030’da ise bu rakamın 1 milyar dolara ulaşacağı tahmin ediliyor. Faizsiz finansın pazar payının da 2022’de 3 trilyon 782 milyar dolara çıkacağı öngörülüyor. Bu rakamları değerlendirdiğimizde helal sektörün bugünün ve geleceğin yüksek potansiyelli bir pazar olduğunu söyleyebiliriz. Türkiye’de de helal sektörü konusunda son yıllarda önemli çalışmalar yapıldı. Ancak dünyaya göre henüz çok gerilerdeyiz. Türkiye’nin dünya helal sektöründen aldığı pay alanlara göre değişiyor. Ülkemizin İslami pazardan aldığı pay ise 55 milyar dolarlık Faizsiz finans ürünleri başta olmak üzere 100 milyar dolar civarında. Türkiye’de her yıl helal ticaretinin geliştirilmesi, yeni teknolojilerin tanıtılması ve yeni pazarların ulaşılabilir kılınması amacıyla İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) Helal Fuarı ve Dünya Helal Zirvesi düzenleniyor. Bu gibi organizasyonlarda dünyada helal sektörün tüm paydaşları, uzmanları ve temsilcileri bir araya geliyor ve bu alanda önemli gelişmelere vesile oluyor. Helal uygunluk değerlendirme kuruluşlarını akredite etmek üzere 2017’de Helal Akreditasyon Kurumu kurulmasına dair kanun tasarısı, TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilerek yasalaştırıldı. Türkiye’de “helal sertifikası” veren ilk kurum olan Gıda ve İhtiyaç Maddeleri Denetleme ve Sertifikalandırma Araştırmaları Derneği (GİMDES), bireyin ve toplumsal bütünlüğün gıda maddeleri, kozmetik, ilaç ve temizlik ürünleri başta olmak üzere hayatında kullanabileceği bütün ihtiyaç maddeleri konularında bilinçlenmesini sağlamayı amaçlıyor. Helal Sertifikasını Kim Verir? Müslüman olarak kullandığımız her şeyin katkı maddesinin ve kanserojen etkisini araştırmak gerekiyor. Çünkü insan sağlığı üzerine etkileri tespit edilen her şey dinimizce yasaklanmıştır. Bu durumu tespit etmek amacıyla Helal Gıda Sertifikası, devletlerin himayesi altında sertifika veren kurumlar ya da sivil insiyatifin oluşturduğu sertifikalandırma otoriterleri tarafından veriliyor. Şu anda Türkiye’de helal ürün belgelendirme hizmetleri dernekler aracılığı ile yapılmaktadır. Türk Standartları Enstitüsü(TSE) helal belgelendirmesini SMIC standartları doğrultusunda gerçekleştirmektedir.
