Fitch: "77 milyar dolarlık Bahreyn İslami finans sektörünün gelişim düzeyi iyi."
Fitch Ratings, 2024-2025 yıllarında İslami finans sektörünün büyümeye devam etmesini bekliyor
Bahreyn İslami finans sektörü 77 milyar dolarlık piyasa ile oldukça gelişmiştir diyen Fitch, Bahreyn'de tedavülde olan sukukların %80'inden fazlasını (11,4 milyar dolar) derecelendirmiş ve 2023 sonunda %90,3'ünü 'B+' olarak derecelendirdi.
Fitch Ratings, bankacılık sektöründeki konsolidasyonlar, tabandan gelen talep, sukukun devlet finansmanını çeşitlendirmede ve mali açıkları karşılamada artan rolü ve giderek daha elverişli hale gelen düzenlemelerin etkisiyle 2024-2025 yıllarında krallığın İslami finans sektörünün büyümeye devam etmesini bekliyor.
Fitch, "Bahreyn İslami finans sektörünün 2023 sonu itibariyle 77 milyar dolar olacağını ve bunun İslami bankacılık varlıkları (%79), ödenmemiş sukuk (%21) ve tekafül primleri (%0,2) arasında bölüneceğini tahmin ediyoruz" dedi.
YURTİÇİ PAZAR PAYI
İslami bankaların yurt içi pazar payındaki artış (2023 sonu: %42; 2022 sonu: %38,4) kısmen Ahli United Bank B.S.C.'nin Kuwait Finance House tarafından satın alınmasının ardından İslami bir bankaya dönüşmeye devam etmesinden kaynaklanmaktadır.
Ödenmemiş sukuk yıllık bazda %12,5 artarken (2023 sonu: 16,1 milyar $), bunun %34'ü yerel borç sermaye piyasasında (2020: %27), geri kalanı ise tahvillerde gerçekleşmiştir. Bahreyn'in temerrüt geçmişi yoktur ve 2011'den bu yana Suudi Arabistan, BAE ve Kuveyt'ten kapsamlı ve tekrarlanan mali destek almıştır, bu da piyasaya erişimi desteklemeye yardımcı olmaktadır. Tekafül, 2023 yılı 3. çeyrek verileri brüt primlere göre sigorta sektöründe %35,6 gibi büyük bir paya sahiptir (2020 sonu: %33,6).
Yüksek petrol fiyatları ve KİK'teki ortaklardan gelen güçlü finansal destek, Bahreyn'deki faaliyet ortamı baskılarını hafifletmiştir. En küçük KİK ekonomisinde yoğunlaşmış sistem, hem İslami hem de konvansiyonel bankacılık sektörleri için temel zorluk oluşturuyor. Bahreyn borç sermayesi piyasası çoğunlukla devlet ihraçlarından oluşmaktadır.
İSLAMİ BANKACILIK VARLIKLARI %46,4 BÜYÜDÜ
Toplam İslami bankacılık varlıkları yıllık bazda %46,4 artarak (2023 sonu: 60,9 milyar $), %2,6 düşen konvansiyonel bankacılık varlıklarını geride bırakmıştır. İslami bankaların toplam pazar payı 2023 sonunda bankacılık sistemi varlıklarının (yabancı varlıklar dahil) %25,5'ine ulaşmıştır (2022 sonu: %18,5).
Bahreyn'in İslami bankacılık piyasası, IFSB verilerine göre, BAE, Kuveyt, Türkiye, Bangladeş ve Endonezya'nın ardından, Pakistan, Mısır, Ürdün ve Umman'ın önünde, toplam varlıklar bakımından dünyanın en büyük onuncu piyasasıdır. Bahreyn, fintek ve dijital ödemelerin benimsenmesi konusunda önemli adımlar atmıştır.
İslami perakende bankalar yeterince likittir (3. Çeyrek 2023 sonu likit varlık oranı: %19,2; 2022 sonu: %17), ancak İslami likidite yönetimi ürünlerinin daha az kullanılabilir olması nedeniyle geleneksel perakende bankalardan daha az likittir (3. Çeyrek 2023 sonu: %30,6; 2022 sonu: %32,8).
Fitch, İslami perakende bankalarının sermaye profilinin tatmin edici olduğunu, konvansiyonel perakende bankalarının da benzer seviyelerde olduğunu, ancak İslami bankaların sermaye oranlarının %30 alfa faktöründen bir artış aldığını belirtti.
İSLAMİ PERAKENDE BANKALARININ KÂRLILIĞI
Ancak, İslami perakende bankaların karlılık (3Ç23 sonu özkaynak karlılığı: %7; 2022 sonu: %10,6) ve aktif kalitesi (3Ç23 sonu takipteki krediler (TGA) oranı: %5,7; 2022 sonu: %4,8) ölçütleri, geleneksel perakende bankalara (3Ç23 sonu özkaynak karlılığı: %10,3; 2022 sonu: %11; 3Ç23 sonu TGA oranı: %3,4; 2022 sonu: %3,3) kıyasla daha fazla bozulmuştur.
Birleşme ve satın almalar tekrar eden bir temadır. 18 Şubat'ta Al Salam Bank B.S.C., KFH Group ile yeniden görüştükten sonra KFH Group'un %100 iştiraki olan KFH Bahreyn'i tek başına satın almak üzere anlaşmaya vardığını duyurdu.
Esterad Yatırım Şirketi, 2023 yılında Venture Capital Bank'ı satın aldı ve bu bankayla birleşmeyi planlıyor. 2023 yılında, Al Baraka Group'un (ABG) çoğunluk hissedarı olan Dallah AlBaraka Holding Company, ABG'deki hissesini artırmıştır. Tekafül alanında ise Solidarity Bahrain, Ahli United Bank ile sigorta şirketi Al Hilal Life ve iştiraki Al Hilal Takaful'daki hisselerinin tamamını satın almak üzere bir anlaşma imzaladı.
2024-2025 yıllarında sukuk ve tahvil ihraçlarının artması muhtemeldir. Bahreyn, 2024 yılında 96 $/varil olarak tahmin edilen KİK'teki en yüksek mali başa baş petrol fiyatına sahiptir. Fitch ayrıca 2024 yılında bütçe açığının GSYH'nin %-2,9'u oranında olacağını tahmin etmektedir. Ancak mali konsolidasyon, petrol dışı vergi tahsilatındaki iyileşmeler ve zayıf bir başlangıç noktasından devam eden harcama kısıtlamaları sayesinde devam edecektir. Bahreyn'in brüt genel devlet borcu 'B' skorunu önemli ölçüde aşmaktadır.