İslami finansın gelişiminde vakıf fonları önemli rol oynuyor

Bir süredir İslami finansın gelişen merkezlerinden biri olan Malezya, İslami finans sektörünün gelişimiyle küresel finans ortamının şekillenmesinde önemli bir rol oynuyor.

İslami Finans Gelişim Göstergesi'ne göre Malezya, 650 milyar ABD Doları (2,95 trilyon RM) tutarındaki İslami bankacılık varlıkları ile İran ve Suudi Arabistan'ın ardından bu alandaki en büyük üçüncü ülke konumunda yer almakta.

Malezya, tamamen İslami olan ya da İslami finansal ürünler sunan pencerelere sahip 38 bankaya sahiptir. Bununla birlikte, küresel dinamikler değiştikçe ülkenin önemi zaman içinde azalıyor.

Öncelik olarak bu mirasın nasıl yeniden canlandırılacağı ve Malezya'nın modern dünyadaki rolünün nasıl yeniden tanımlanacağı sorusunun cevabına ulaşmak, görünüşe göre cevap, İslami bankalar ile Devlet İslam Dini Konseyi (SIRC) arasındaki sinerjide yatıyor ve bu ortaklık bir dönüşüm katalizörü olarak ortaya çıkıyor.

Bank Muamalat Malaysia Berhad baş ekonomisti ve sosyal finans başkanı Dr. Mohd Afzanizam Abdul Rashid, temel odak noktalarının B40 (küçük işletmeler) ve esnaf arasında girişimciliğin teşvik edilmesini içeren ekonomik güçlendirme ve eğitim olduğunu söyledi.

Ancak Malezya'nın İslami finans alanındaki liderliğini yeniden tesis etmenin sadece ortaklıklardan ibaret olmadığını, bu çabaların başarılarını ortaya koyan bir hikâyeye de ihtiyaç olduğunu söyledi; "Belki de özellikle başarı hikayelerinin daha yapılandırılmış bir şekilde, daha bütüncül ve yüksek etkili bir şekilde şiddetli bir şekilde anlatılması gerekiyor."

New Straits Times'a verdiği demeçte, " Malezya İslami Bankacılık ve Finans Kurumları Birliği'nin (AIBIM) vakıf girişimlerini koordine etme ve standartlaştırmadaki rolü bu noktada çok önemlidir" dedi.

Ülke ilerledikçe, başarısının sadece finansal fikirlerle değil, aynı zamanda insani ilerlemeye bağlılıkla da ilgili olduğunun farkına varıyor.

VAKIF, HEM SOSYAL HEM DE EKONOMİK İLERLEME İÇİN ÖNEMLİ

Malezya, vakfı yeniden canlandırarak İslami finans alanında yeniden parlama yolunda ilerliyor ve bu alandaki yenilikçiliği, merhameti ve liderliğiyle tanınacaktır. İslami bir bağış olan vakıf, hem sosyal hem de ekonomik ilerleme için önemli hale gelmiştir.

Malezya, yeniliği teşvik etmek ve İslami finansta büyümeyi artırmak için vakfı kullanmanın etkili yollarını bulmuştur. Afzanizam, vakıf fonlarının bir kısmının düşük gelirli insanların kendi işlerini kurmalarına yardımcı olmak amacıyla eğitim hibeleri sunmak için kullanıldığını söyledi.

"Ayrıca vakıf arazilerinin bir kısmı, İslami bankaların gerekli finansmanı sağlamasıyla, uygun fiyatlı evler inşa etmek için alan sağlamak üzere kullanıldı. Bu da vakıf kaynaklarının, alıcıların yaşamlarını iyileştirmelerine olanak tanıyacak bir köprü oluşturmaya yardımcı olmak için kullanıldığını gösteriyor" dedi.

İSLAMİ FİNANS ÜRÜNLERİNDE VAKIF KULLANMAK TOPLUMA YARDIMCI OLUYOR 

Menkul Kıymetler Komisyonu (SC) başkanı Datuk Seri Awang Adek Hussin, günümüzün değişen ekonomisinde, İslami finans ürünlerinde vakıf kullanmanın toplumlara iyi bir şekilde yardımcı olabileceğini gösterdiğini söyledi.

"Para kazanmayı İslami inançlara uygun anlamlı bir şey yapmakla birleştiriyor" dedi. Tüm dünyada büyük ölçekte, vakıf varlıkları 100 milyar ABD dolarından 1 trilyon ABD dolarına kadar çok para değerindedir. Bu da İslami sosyal finansın dünyayı daha sürdürülebilir kılmak için finansman alanındaki büyük bir boşluğu doldurmaya yardımcı olabileceğini gösteriyor.

Malezya'da vakıf varlıklarının değeri 1,3 trilyon RM'den fazladır. Malezya, özellikle vakıf ve karma finansa odaklanarak İslami finans inovasyonunda lider konumunu güçlendirmeye hazırlanıyor.

Stratejik planının bir parçası olarak ülke, önümüzdeki yıllarda bu finansal araçların potansiyelinden yararlanarak liderliğini pekiştirmeyi hedefliyor.

STRATEJİK PLAN EKONOMİK KALKINMAYI İÇERMELİ

Afzanizam, stratejik planın hem Müslümanlara hem de gayrimüslimlere fayda sağlayan, eşitlik ve servetin yeniden dağılımı ilkeleriyle uyumlu ekonomik kalkınmayı içermesi gerektiğini söyledi.

"Vakfın alıcısı mutlaka Müslümanlarla sınırlı değildir, çünkü Müslüman olmayanlar da faydalardan yararlanabilecek ve bağışçı olabileceklerdir. Bu şekilde, ekonomik kalkınma modeli gayrimüslimlere karşı ayrımcılık yapmadığı için çok kapsayıcıdır" diye ekledi.

Vakıf fonları ve diğer varlıklar (taşınır ve taşınmaz) ekonomik kalkınmayı finanse etmek için etkin bir şekilde kullanılabilirse, ister federal ister eyalet düzeyinde olsun, mali politikayı tamamlayabileceğini söyledi. Afzanizam ayrıca karma finansın Malezya'nın başarısının önemli bir parçası olduğunu, zira bunun vakıf ve zekat paralarının belirli projeler için kullanılmasıyla ilgili olduğunu söyledi.

Malezya, en çok ihtiyacı olan insanlara yardım eden projeleri desteklemek için vakıf ve zekattan gelen parayı kullanarak bunun iyi işleyebileceğini zaten göstermiştir.

Fitch Ratings'e göre İslami finansman, 2021'de yüzde 38 iken 2022'de Malezya'nın toplam bankacılık kredilerinin yüzde 41'ini oluşturdu. Malezya ayrıca, Kasım 2022 sonu itibariyle yerel para birimi cinsinden ihraçların yaklaşık yüzde 64'ünü oluşturan köklü bir sukuk piyasasına sahiptir.

İSLAMİ FİNANSAL HİZMETLER YASASI 

Bank Negara Malaysia, İslami Finansal Hizmetler Yasası (2013) aracılığıyla İslami kurumlar için güçlü İslami finans düzenlemelerine sahiptir. Kanun, İslami finans kurumlarının ruhsatlandırılması ve denetlenmesi, tüketicinin korunması ve piyasa davranışları gibi konuları kapsamaktadır.

Afzanizam, ülkenin düzenleyici ortamının yenilikçi uygulamaları desteklemek ve SIRC aracılığıyla uluslararası yatırımcıları çekmek için geliştiğini söyledi.

SIRC ve İslami bankacılık kurumları arasında Ortak Yönetim Komitesi'nin kurulması, daha önce yalnızca SIRC'nin takdirine bağlı olan vakıf varlıklarını geliştirmek için bir yenilik biçimi olarak görülebilir.

"Bu tür bir işbirliğinin önünün açılması, özerklik hala SIRC'de olmasına rağmen vakıf varlıklarından elde edilebilecek muazzam potansiyeli ortaya çıkaracaktır" dedi.

En azından SIRC'ın İslami Bankacılık Enstitüleri (IBI) ile işbirliğine açık olması, IBI'ların Bank Negara tarafından düzenlenmesi ve denetlenmesi nedeniyle kamu güveninin artmasına yardımcı olacaktır.

VAKIF ÖZELLİKLİ FON ÇERÇEVESİ

İslami sosyal finansı desteklemek amacıyla SC, fonları hayırsever amaçlara yönlendirmek için anlamlı bir çaba sarf ederek vakıf özellikli fon çerçevesini başlattı.

2020'de başladığından bu yana, çerçeve, paranın bir kısmını hayır kurumlarına yardım etmek için kullanan altı fon oluşturdu. Aralık 2022 itibariyle bu fonlar toplam 46,7 milyon RM topladı. Awang Adek, bunun çok fazla görünmese de umut verici bir başlangıç olduğunu söyledi.

İslami sosyal finansın, özellikle de vakıfların, büyüme potansiyeli çok yüksek. İslami finanstan en iyi şekilde yararlanmak için herkesin birlikte çalışması gerekiyor.

Awang Adek, "Malezya'da İslami sosyal finansı daha önemli hale getirmek ve çevreye ve topluma yardımcı olan sosyal finans ve finansmana yönelik küresel eğilimin bir parçası olmak istiyorlar" diye ekledi.

Çeviri: Beyza Nur AVCI / Katılım Finans