Katılım Bankalarından Dönüşüm Sürecine Adım

Türkiye Katılım Bankaları Birliği (TKBB) ve altı katılım bankası, ülkemizde geçmişi yaklaşık 37 sene öncesine dayanan katılım bankacılığı sektörünün gelişimi için faaliyetlerine aktif olarak devam ediyor. 2020 yılında küresel faizsiz bankacılık sektörünün toplam aktif büyüklüğü 1,8 trilyon dolara ulaşırken, Türk katılım bankacılığı sektörü de büyümesini dünyaya paralel bir şekilde sürdürdü. Türk bankacılık sektörü içerisinde katılım bankalarının toplam aktif payı; 2012 yılında yüzde 5,1, 2019’da yüzde 6,3 olarak gerçekleşirken, 2021 yılı 2’inci çeyrek itibarıyla yüzde 7,5’e ulaştı. Sektörün 2025 hedefi ise yüzde 15’lik bir pay ile 1,77 trilyon TL’lik aktif büyüklüğe ulaşmak.Yeni tip koronavirüs (COVID-19) pandemisiyle birlikte sektörde dijitalleşme çalışmalarının hız kazandığı ve sürdürülebilirlik konularındaki odağın öneminin arttığı gözlemleniyor. Dijital bankacılık uygulamaları; farkındalığın oluşması, müşteri deneyiminin iyileşmesi ve operasyonel verimliliğin artması ile müşteri alışkanlarında daha fazla yer ediniyor. 2020 yılı 2’inci çeyrek sonu itibarıyla 2,9 milyon olan Türk katılım bankacılığı dijital müşteri sayısı 2021 2’inci çeyrek sonunda yaklaşık yüzde 20’lik bir büyüme yakalayarak 3,6 milyona ulaştı. Dijital kanallar, yapılan işlemlerin de büyük ölçüde artmasıyla birlikte, banka ile müşterilerin etkileşim yolları arasında önemli bir konuma geldi.

Katılım bankaları, mayıs ayından bu yana uzaktan müşteri edinimi olanağı sağlıyor. Bu sayede haziran ile ekim ayı arasında toplam 42 bin uzaktan müşteri edinimi gerçekleştirildi. Katılım Bankacılığı Dijital Araştırma Raporu’nda da yer aldığı üzere; dijitalleşme çalışmalarında gündemi, müşteri deneyimini iyileştirmeye ve operasyonel verimliliği artırmaya yönelik yeni nesil teknolojilerin kullanımı oluşturuyor. Diğer yandan güvenlik konuları da önem teşkil ediyor. Büyük veri, veri analitiği, yapay zekâ, makine öğrenimi ve blokzincir teknolojilerinin operasyonlara entegre edilmesi; müşteri ihtiyaçlarına karşılık verilmesine, süreç otomasyonunun sağlanmasına ve organizasyonların çevikliğinin artmasına olanak sağlıyor. Müşterilerin ATM/şube ihtiyacı duymadan para transferi yapabilmesi, yapay zekâ ile desteklenen sanal asistanlar ile bankacılık ürün ve hizmetleri hakkında bilgi alabilmesi ve tek bir ekran üzerinden farklı banka hesaplarını anlık olarak görüntüleyebilmesi, sunulan yenilikçi hizmetler arasında yer alıyor. Pandemi döneminde  fiziksel temasın minimuma inmesi ile altyapı ve regülasyon alanlarındaki değişiklikler, dijital finansal okuryazarlığın gelişmesinde önemli rol oynuyor. Müşterilerin dijital kanallar üzerinden finansal hizmetlere erişimini sağlamak amacıyla teknolojik ve finansal bilgi birikimlerini artırmak, kurumların ortak bir amacı haline geldi. Pandeminin getirdiği yeni dinamikler, dijitalleşme çalışmalarına ivme kazandırmasının yanı sıra sürdürülebilirlik konusundaki aksiyonlarda da kurumlar için itici bir güç olarak görülüyor. Sürdürülebilir kalkınma doğrultusunda katılım bankalarının operasyonel süreçlerini çevreye uyumlu hale getirmesiile Çevresel Sosyal ve Yönetimsel (ÇSY) uyumlu ürünler sunması gündemini koruyor. Çevre dostu projeler,sürdürülebilirlik endeksleri, yeşil bina çalışmaları ve sürdürülebilir sukuk ürünleri gibi alanlarda çalışmalarınarttığı gözlemleniyor.

Katılım bankacılığı sektöründe hızlanan dijitalleşme eğilimi ve önemi artan sürdürülebilirlik başlıkları ışığında, katılım bankaları bir dönüşüm sürecine adım atmış gözüküyor. Bu doğrultuda sunulan yeni finansal çözümler ve uygulamalar ile katılım bankacılığı sektörünün gelişmesi ve bankacılık sektöründe etkinliğini artırması bekleniyor.

Çevre dostu projeler, sürdürülebilirlik endeksleri, yeşil bina çalışmaları ve sürdürülebilir sukuk ürünleri gibi alanlarda çalışmaların arttığı gözlemleniyor.

EY Türkiye Danışmanlık Hizmetleri Kıdemli Müdür -  İrfan Genişol

İçeriği Katılım Finans 28. sayısında görüntüleyebilirsiniz.