Ticaret Ekosisteminde Katılım Bankacılığı

Katılım bankacılığı, ticaret ekosisteminin en hayati yapı taşlarından biri olduğunu ispatlamıştır.

Dergi 24.11.2021, 10:37 01.12.2021, 17:46
Ticaret Ekosisteminde Katılım Bankacılığı

Ticari faaliyetlerin sistematik bir biçim kazanmasıyla birlikte ticaretin finansmanı da önemli bir konu hâline gelmiştir. Sümerlilerden Roma’ya, Bizans’tan Osmanlı’ya ve günümüze kadar ticaretin gelişip yaygınlaşması, yerellikten küresel bir niteliğe bürünmesi hep finanse edilmesiyle mümkün olmuştur. Bu noktada üretim ve ticaretin gelişmesinde belirleyici olan, tüccarların ödünç olarak aldığı paralara faiz ödeyip ödemeyecekleridir. Faiz ödeyeceklerse faizin miktarıdır.Dolayısıyla ticaretin ve üretimin artan nüfusun ihtiyaçlarını karşılayabilmesi ve ekonomileri büyütmeleri, aslında nasıl bir ekosistem oluşturduklarına ve bunun itici gücü olan finansmanı nasıl öngördükleriyle alakalıdır. Bu nedenle üretimin ve ticaretin en büyük tehditlerinden biri de yüksek faizlerdir. Kişilerin inançlarıyla uyumlu, doğası itibarıyla üretici ve yatırımcının yanında yer alan finans yöntemi, bu sorunu kurumsal yapısıyla çözüme kavuşturdu.

Katılım bankacılığının yer almasıyla birlikte dünyada faizsiz finansa örnek olacak uygulamaların başladığı yer olduk.

Faizsizliği odak noktasına alan katılım bankacılığı, ortaya çıktığı 1960’lı yıllardan günümüze finans sektörünün hızla büyüyen parçası oldu. Daha da önemlisi sadece İslam ülkeleri ile sınırlı kalmayıp dünya çapında yaygınlaştı.En yüksek faiz gelirini elde etme amacı sebebiyle kâbusa dönüşen sisteme karşı iş dünyası için ciddi bir finans alternatifi olmayı başardı. Şimdi görüyoruz ki İslami finans uygulamalarını esas alan kurumlar, giderek yaygınlaşıp küresel piyasaların ciddi aktörleri hâline geldiler. Bir başka deyişle katılım bankaları, modern ticaret ve üretim şartlarıyla uyumlu, bir kişinin ya da işletmenin tüm finansal ihtiyaçlarını karşılayabilecek faizsiz enstrümanlar sunmalarıyla iş dünyası için finansal vahalara dönüştüler. Bunun iki boyutu bulunuyor, birincisi fon toplama. Böylece faize karşı olan kitlenin birikimleri finansal sisteme alındı. İkinci olarak gerçekten de son derece makul ve yol açıcı nitelikteki faizsiz finansal araçlarla sektörde çeşitlilik sağlandı.

Türkiye’ye gelirsek, katılım bankacılığının köklerinin atıldığı ülkeyiz. Özellikle Osmanlı devrinde faaliyet gösteren para vakıflarıyla esnaf ve ihtiyaç sahiplerinin derdine deva üretildi. 20. yüzyılın son çeyreğinde ise katılım bankacılığının yer almasıyla birlikte dünyada faizsiz finansa örnek olacak uygulamaların başladığı yer olduk. Son veriler Haziran 2021 itibarıyla ülkemizde mevduat bankalarının yüzde 86, kalkınma ve yatırım bankalarının yüzde 7 ve katılım bankalarının yüzde 7 paya sahip olduğunu gösteriyor. Katılım bankalarının payının çoktan ikili rakamlara geçmesi gerektiğini, Türk iş dünyasının buna ihtiyacı olduğunu düşünüyoruz. Çünkü katılım bankaları, reel sektörle irtibatı daha reel kurabilen, bunu da fonlama yöntemleriyle ortaya koyan bir anlayışa sahiptirler. Sözgelimi katılım bankaları, İstanbul’daki müşterilerini sadece 2021 yılının ilk 6 ayında tam 129,6milyar lirayla fonladılar. Bu tüm bankacılık sektöründe aynı dönemde kullandırılan nakdi krediler içinde yüzde 8’lik bir orana karşılık geliyor. Bu da katılım bankalarının, salgın kaynaklı ekonomik dalgalanma sürecinde iş dünyası için çok önemli olduğunu gösteriyor.

Katılım bankaları, İstanbul’daki müşterilerini sadece 2021 yılının ilk 6 ayında tam 129,6 milyar lirayla fonladılar.

Sonuç itibarıyla iş dünyasının gereksinimlerinin karşılanmasındaki hız ve esnekliği, faizsizlik ilkesiyle çalışması, salgın dahil kritik dönemlerde reel sektöre sahip çıkan yaklaşımıyla katılım bankacılığı, ticaret ekosisteminin en hayati yapı taşlarından biri olduğunu ispatlamıştır. Bu yüzden biz Türkiye’de katılım bankacılığının toplam bankacılık varlıkları içerisindeki payının giderek artacağına, artması gerektiğine inanıyoruz.

                                                                                            .  

İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç

İçeriği Katılım Finans 28. sayısında görüntüleyebilirsiniz. 

Yorumlar (0)
Yorum yapabilmek için lütfen üye girişi yapınız!

Gelişmelerden Haberdar Olun

@