Katılım Sigortacılığının Geleceği Parlak

Katılım finans sisteminin banka ve banka dışı diğer bileşenlerinde yaşanan pozitif gelişmelerin de katılım sigortacılık sektörüne önemli yansımaları olmasını bekliyoruz.

Dergi 21.09.2021, 22:11 27.09.2021, 10:28
Katılım Sigortacılığının Geleceği Parlak

Türkiye’de Katılım Sigortacılığı henüz gelişim aşamasında olmasına karşın, ülkemizin katılım finans merkezi olması konusunda devletin önemli bir hedefi bulunuyor. Sigorta sektörünün oyuncuları olarak bu konuda bizlere verilen hedef ve görevleri yerine getirmek için yoğun bir şekilde çalışıyoruz. Bu amaçla son dönemde yayımlanan Orta Vadeli Planlar ile Ekonomi Reform Paketlerinde kamu yönetimimizin katılım sigortacılığı ve katılım emeklilik sistemine ayrıca vurgu yapması bizler için çok önemli gelişmeler.

Katılım Sigortacılığının Sınırları Net 

Türkiye’de faaliyetleri 2010’da başlayan katılım sigortacılığı, yaklaşık 11 yıllık bir geçmişe sahip. 2020 yıl sonu itibarıyla katılım sigortacılığı sektöründe 12 şirket çalışmalar yapıyor. Bilindiği üzere Katılım Esasları Çerçevesinde Sigortacılık ve Bireysel Emeklilik Faaliyetlerine İlişkin Yönetmelik 19 Aralık 2020 tarihinde yayımlandı. Bu yönetmelik ile ülkemiz sigortacılığında katılım sigortacılığının sınırları net olarak çizilmiş oldu. Yeni yönetmelik ile kolay anlaşılabilir ve kendi kendini denetleyen yeni bir anlayışa geçildi. Bu yönetmeliğin üç temel prensibinden bahsedilebilir: faizsizlik prensibine uyulması, haram kılınan faaliyetlerin sigortalanmaması ve sigortacılık ile bireysel emeklilik faaliyetlerinin katılım esasları çerçevesinde yürütülebilmesi için danışma komitesi ile bu komitenin sekretaryası konumunda olan katılım uyum biriminin kurulması.

Yönetmeliğin bir diğer temel yeniliği, kendi kendini denetleyen yapıları öngörmesi. Danışma komitesi ile katılım uyum biriminin gözetim fonksiyonlarının yanında, katılım sigortacılığı faaliyetlerinin, ilgili mevzuat ile danışma komitesi
kararlarına uygun olarak yürütüldüğü hususunda yılda en az bir defa olmak üzere katılım iç denetim raporu düzenlenmesi gerekiyor. Yönetmelikte pencere usulüyle katılım sigortacılığı faaliyetlerine ilişkin net hükümler yer alıyor. Hâlen pencere usulüyle faaliyet gösteren sigorta şirketleri bu faaliyetlerini 2021’in sonuna kadar aynı şekilde sürdürebiliyorlar. Bu tarihten sonra ise ya katılım şirketi kuracaklar ya da sahip oldukları portföyü katılım sigortacılığı faaliyetinde bulunan diğer sigorta şirketine devredecekler.

Yönetmelikte katılım reasüransına yönelik işaret edilen hususlar dikkate alındığında, Türkiye’de kurulması muhtemel katılım reasürans şirketlerine yönelik, kamunun çok açık desteği olduğu görülüyor. Kamunun bu düşüncesine paralel olarak, Türkiye’nin katılım finans merkezi olma hedefi açısından katılım reasürans uygulamaların önemli bir fırsat penceresi sunduğu düşünülüyor.

Katılım Sigortacılığının Sigorta Sektöründeki Payı 

2020 yılı sonu itibarıyla Türkiye’de hayat ve hayat dışı sigortacılık prim üretim rakamı 82,5 milyar TL tutarına; katılım sigortacılığı sektörünün üretimdeki payı ise yaklaşık 4,3 milyar TL ile yüzde 5,2 oranına ulaştı. 30.06.2021 tarihi itibarıyla, ilk yarı üretim rakamlarına bakıldığında ise 47,1 milyar TL tutarındaki sigorta prim üretiminin yüzde 5,04’üne tekabül eden 2,37 milyar TL primin katılım sigorta şirketleri tarafından üretildiği görülüyor. Katılım sigortacılığı sektörünün ülkemizdeki 11 yıllık geçmişine karşın ciddi bir ivme yakalayarak sektör üretiminin yüzde 5’ine ulaşması önemli bir başarı olarak değerlendirilmeli.

Bireysel Emeklilik Fonlarında Katılım Fonlarının Payı 

30.07.2021 tarihi itibarıyla bireysel emeklilik (BES) ve otomatik katılımdaki (OKS) katılımcı sayısı 12,8 milyonu aştı. Sistemdeki katılımcıların fon büyüklüğü ise 22,3 milyar TL’si devlet katkısı olmak üzere 186,4 milyar TL’ye ulaştı. Gönüllü BES’te katılımcı sayısı 6,9 milyonu aştı, fon büyüklüğü devlet katkısı dahil 172,5 milyar TL oldu. OKS’de çalışan sayısı 5,9 milyona yaklaştı, fon büyüklüğü devlet katkısı dahil 13,9 milyar TL oldu. 30.07.2021 tarihi itibarıyla bireysel emeklilik ve OKS’de sunulan katılım fonları (faiz içermeyen fonlar) 36 milyar TL’ye yaklaşarak toplam fon büyüklüğünün yaklaşık yüzde 19’unu oluştur hale geldi. Aynı tarih itibarıyla, sadece OKS’de sunulan katılım fonlarının büyüklüğü 8,2 milyar TL. Bu tutar tüm OKS fonlarının yaklaşık yüzde 62’sine karşılık geliyor.

Katılım Sİgortacılığının Geleceği

2015 yılında katılım sigortacılığının tüm sektör içinde yüzde 1,9 olan payı, 2021 yılına gelindiğinde yüzde 5’lere ulaştı. Katılım sigortacılığının hızlı bir gelişim sürecinde olduğunu görüyoruz. Ayrıca katılım değer zinciri bir bütün olarak değerlendirildiğinde, katılım bankacılığının ve katılım sermaye piyasalarının hızlı bir şekilde gelişim gösterdiği bir ortamda, katılım esaslı sigortacılık ve emeklilik faaliyetlerinde de hızlı bir gelişim beklemek yanlış olmaz. Türkiye Katılım Bankaları Birliği (TKBB) tarafından Mart 2015’te yayınlanan strateji belgesinde, 2025 yılına gelindiğinde katılım bankacılığının toplam bankacılık sektörü içindeki payına yönelik yüzde 15’lik bir hedef söz konusu. TKBB tarafından 2021 yılında yayınlanan Katılım Bankacılığı Strateji Güncelleme Raporu’nda (2021-2025) da söz konusu hedef teyit edildi. Dolayısıyla, katılım sigortacılığı açısından da benzer büyüklüklerin hedeflenmesi hayal olmaz.

Atilla Benli

Türkiye Sigorta Birliği Başkanı

İçeriği Katılım Finans 27. sayısında görüntüleyebilirsiniz.  

Yorumlar (0)
Yorum yapabilmek için lütfen üye girişi yapınız!

Gelişmelerden Haberdar Olun

@