Kuveyt’ın 2035 Vizyonu Ve Önemli Fırsatlar

Kuveyt ile ülkemiz arasında 50 yılı aşkın süredir devam eden güçlü diplomatik ilişkiler, özellikle 2005 yılından itibaren ekonomik ve ticari faaliyetlerdeki canlanma ile yeni bir döneme girdi. Türkiye-Kuveyt ilişkilerinin olumlu seyrine ve örnek seviyelere ulaşmasında hiç şüphesiz Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan ile merhum Kuveyt Emiri Şeyh Sabah arasındaki samimi ve güçlü diyalog büyük rol oynadı. Buna bağlı olarak, Türkiye ile Kuveyt arasındaki ekonomik ve ticari iş birliğinin, siyasi ve diplomatik ilişkilere paralel şekilde giderek arttığına şahit olduk. Emir Şeyh Sabah’ın 29 Eylül 2020’de vefatının ardından Cumhurbaşkanımız Kuveyt’e düzenlediği resmî ziyaret kapsamında görevi devralan Kuveyt Emiri Şeyh Nevvaf el-Ahmed el-Cabir es-Sabah ile gerçekleştirdikleri görüşme ise iki ülke ilişkilerini ileriye götürme konusundaki karşılıklı niyeti ve isteği bizlere gösteriyor.

Bu çerçevede özellikle Türkiye’yi öncelikli hedef yatırım ülkeleri listesine almasıyla birlikte Kuveyt, ülkemizdeki yatırım ve özelleştirme projelerini çok daha yakından takip etmeye başladı. Bunu ticaret rakamlarındaki yansımasından da görmek mümkün. 2017 yılı sonu rakamlarına göre son 10 yılda Türkiye ile Kuveyt arasındaki ikili ticaret hacmi, neredeyse üç katına çıktı ve 1,2 milyar dolara ulaştı.
2019 sonu rakamlarına göre ise iki ülke arasındaki ticaret hacmi 711 milyon dolar seviyesinde gerçekleşti. İki ülkenin potansiyelleri göz önüne alındığında ikili ticaretin artırılması için daha çok çaba gösterilmesi gerekiyor. Türkiye ile Kuveyt arasındaki ekonomik ve ticari ilişkilerde yatırımlar, ticaret, savunma sanayi, sağlık, turizm başta olmak üzere pek çok alanda gelişme potansiyeli bulunuyor. Kuveyt’in 2035 vizyonu ise birçok sektörde, özellikle de inşaat, müteahhitlik ve altyapı alanlarında Türk iş dünyası için çok önemli fırsatları barındırıyor. Kamu Özel Ortaklığı Projeleri (PPP) alanında Türkiye’de çok önemli bilgi ve deneyim birikimi var. Bu birikimi Kuveyt ile ortak bir şekilde hem Kuveyt’te hem de özellikle üçüncü ülkelerdeki yatırımlarda kullanabileceğimize inanıyorum

COVID-19 Salgını Sonrası Kuveyt Ekonomısı Ve İş Dünyası

Orta Doğu ve Körfez bölgesinde yeni tip koronavirüs (COVID-19) salgınının, yavaşlayan ekonomik aktivite ve düşen petrol fiyatları sebebiyle birçok ülkede çifte krize yol açtığını söylemek mümkün. Özellikle ekonomileri petrole dayalı ülkelerde bu etki çok daha fazla hissedildi. Bu noktada Körfez ülkelerinde ekonominin petrole bağımlılığın azaltılması ve petrolden elde edilen gelirin diğer yatırım
alanlarına yönlendirilmesi amacıyla daha önceden açıklanan ve uygulamaya alınan “vizyon programlarının” önümüzdeki dönemde çok daha önemli olacağına inanıyorum. Bu çerçevede Kuveyt 2035 Vizyonu tam bunu hedefliyor. Dünyanın en zengin petrol ve doğal gaz kaynaklarına sahip ülkesi olan Kuveyt’in, 2035 Vizyonu çerçevesinde bölgenin ticaret, ulaşım ve kültür merkezi hâline gelmesi
hedefleniyor. Bu kalkınma planıyla Kuveyt, ekonomisini özel sektörün ağırlıklı olacağı, finans ve ticaretin ön plana çıkacağı bir yapıya dönüştürmeyi hedefliyor. Bu vizyonun ve sözkonusu alanda yapılan çalışmaların COVID-19 pandemisinin ortadan kalkmasıyla hızla devam edeceğine inanıyorum.

Yeni Dönemde Kuveyt’te Öne Çıkan Potansiyel Sektörler

Türkiye ve Kuveyt’in potansiyelleri, öncelikleri ve hedefleri göz önüne alındığında ikili ticaretin artırılması için önümüzde önemli bir fırsat penceresi olduğuna inanıyorum. Elbette inşaat, altyapı ve müteahhitlik sektörleri öncü konumda ancak Türk ve Kuveytli firmalar arasında savunma alanında çok daha kuvvetli bir iş birliği sağlanabileceğine inanıyorum. Bu alanda mevcut önemli iş birlikleri var,
bunların arttırılması gerekiyor. Benzer şekilde sağlık ve turizm sektörleri önemli fırsatlar sunabilir. Kuveytlilerin Türkiye’ye ilgisi çok fazla; bunu mutlaka değerlendirmemiz gerekiyor. Yıllar içerisinde ülkemizi ziyaret eden Kuveytlilerin sayısında çok büyük bir artış var.

2018 yılında 250 binin üzerinde Kuveytli, Türkiye’yi ziyaret etmiş. Bu özellikle gayrimenkul sektörünü canlı tutuyor. Pandemi sonrası süreçte ise medikal sektör başta olmak üzere; gıda, teknoloji,
Fintek, imalat ve lojistik gibi sektörlerde önemli fırsatların olacağını düşünüyorum. 2006 yılında kurulan DEİK Türkiye-Kuveyt İş Konseyi olarak bizler de Türkiye ile Kuveyt arasındaki ekonomik ve ticari ilişkilerin artışına uyumlu şekilde çalışmalarımıza devam ediyoruz. Bu çerçevede çalışmalarına 2020 yılında başladığımız ve 2021 yılının ilk yarısında sanal ortamda lansmanını gerçekleştirmeyi öngördüğümüz bir rapor üzerinde çalışmalarımız sürüyor. İlgili raporda Türkiye ile Kuveyt arasındaki ekonomik ve ticari ilişkileri genel çerçevede ele alıp gelecek vadeden ve fırsat oluşturacağına inandığımız sektörlere odaklanıyoruz. Bu raporu da yine bir süredir üzerinde çalıştığımız ve farklı kurumların ortaklığıyla gerçekleştirilecek bir sanal iş forumu ile lanse etmeyi planlıyoruz.

Kuveyt'te Limak’ın Üstlenmiş Olduğu Altı Proje Var

2016 yılında Kuveyt’te Limak İnşaat Kuwait S.P.C. olarak yapılandık. Kuveyt Doğrudan Yatırım Teşvik Otoritesi (KDIPA) çerçevesinde Kuveyt’te kurulan ilk Kuveytli şirketiz. KDIPA, Kuveyt’e katma değeri yüksek yabancı yatırımları çekmeyi hedefleyen bir kurum. Ülkede yasal mevzuat sürekli olarak yabancı yatırımı ve yatırımcıyı teşvik etme noktasında yenileniyor ve güncelleniyor. Bizler Limak olarak bundan yararlandık ve çalışmalarımıza başladık. 2017 yılında, Kuveyt Uluslararası Havalimanı yeni terminal binası inşaatı ihalesini kazandık. Ayrıca kazandığımız bu ihale, Türk müteahhitlerin yurt dışında tek pakette kazandığı en büyük ihale olma özelliğini taşıyor. Hâlihazırda Kuveyt'te Limak’ın üstlenmiş olduğu altı adet proje var. Havalimanı terminali projesine ek, son olarak havalimanının
otopark projesini de yakın zamanda aldık. Çalışmalarımıza, yeni fırsatları değerlendirmeye devam ediyoruz.

DEİK Türkiye-Kuveyt İş Konseyi Başkanı, Limak Şirketler Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Ebru Özdemir