Tam teşekküllü faizsiz bir banka: Jaiz Bank
Faizsiz Bankacılık (NIB) sektörü olarakta bilinen İslami bankacılık sistemi, Nijerya’da 2011 yılına dayanmaktadır.
TAJBank, Nijerya Merkez Bankası tarafından Ulusal Bankacılık lisansının verilmesinden bu yana etkileyici adımlar atmayı sürdürmüş ve bu da bankaya iyi bir ışıkta tutmaya devam etmiştir. Ana faaliyetlerinin bir parçası olarak, şube sayısının artırılması banka için en önemli itici güçlerden biridir. 2019'da banka faaliyete başladığında 2 olan şube sayısını şu ana kadar 22'ye çıkararak gelişimine devam etmektedir. Ödeme Kartı Sektörü Veri Güvenliği Standardı (PCI DSS) sertifikasının yanı sıra Bilgi Güvenliği, İş Sürekliliği ve BT Hizmet Yönetim Sistemleri için ISO 27001, ISO 22301 ve ISO 20000 sertifikalarının alınması, müşterilerinin güvenliğini ve emniyetini sürekli olarak sağlamak için stratejik değerleri doğrultusunda çalışan bir banka olduğunu göstermiştir.
Bunların yanı sıra, bankanın günlük faaliyetleri, Murabaha finansmanı, Ijara Munthahia Bittamleek, Istina vb. dahil olmak üzere İslami ürün ve hizmetlerinin pazarlanmasıdır.
Faizsiz Bankacılık (NIB) sektörü olarakta bilinen İslami bankacılık sistemi, Nijerya’da ilk bankacılık lisansının tam teşekküllü bir faizsiz banka olarak Jaiz Bank'a verildiği 2011 yılına dayanmaktadır. Banka 2012 yılında aktif faaliyete geçmiştir. Ardından Nsterling Bank PLC, 2013 yılında Nijerya Merkez Bankası'ndan pencere faaliyeti göstermek üzere lisans almıştır. Banka 2012 yılında Sterling Alternative Bank ismiyle tam teşekküllü bağımsız bir banka olarak faaliyet göstermek için bir üst derece lisansını almıştır. Ardından SunTrust Bank, 2018 yılında Nijerya'nın Abuja kentinde bulunan merkez ofisi ile bölgesel bir Faizsiz Banka olarak faaliyet göstermeye pencere sistemi ile başlamıştır.
Bu gelişmelerin yanısıra TAJBank Ltd, 2019 yılında Nijerya'nın Abuja kentinde bulunan merkezi ile tam teşekküllü faizsiz banka lisansını alan ikinci banka olarak faaliyetlerine başlamıştır. Son olarak LOTUS Bank, Nijerya'nın Lagos kentinde bulunan merkez ofisi ile tam teşekküllü faizsiz bir banka olarak 2021 yılında lisansını almıştır. Lotus Bank, tam teşekküllü faizsiz banka lisansı alan üçüncü bankadır.
Banka, kısa bir süre önce hem özkaynak hem de borç özelliklerine sahip bir Mudarebe Sukuk programı aracılığıyla 10 milyar Naira topladı. 10 milyar Nairalık Mudarebe Sukuku ihracı, bankanın sermaye yeterlilik oranını güçlendirmeyi amaçlayan TAJBank 100 milyar Nairalık Mudarebe Sukuk programı kapsamında Nijerya'da türünün ilk örneği olan ve kayıp emici özelliğe sahip ilave bir Tier 1 sermayesidir. İhraç, hem bireysel hem de kurumsal yatırımcılardan ilgi görmüş ve yüzde 113,6'lık bir taleple sonuçlanmıştır. Bu ihracın aşırı talep görmesi, ülkedeki yatırım kültürünün hala canlı olduğunu ve Nijerya'nın ekonomik iyileşme ve istikrara olan güvenin sürdüğünü göstermektedir.
Banka ayrıca geçtiğimiz yıl İslam Kalkınma Bankası (IsDB) Grubunun bir üyesi olan Özel Sektörün Geliştirilmesi İslami Kurumu (ICD) ile Nijerya'daki büyük altyapı projelerine finansman sağlamayı amaçlayan bir Mutabakat Zaptı (MoU) imzaladı.
Taj Bank, bünyesindeki Eğitim Akademisi ile eğitim faaliyetleri de yürütmektedir. TAJBank İslami Bankacılık konusundaki farkındalık düzeyini artırmayı, farklı uzmanlık alanlarındaki fırsatları keşfetmeyi ve işlerini iyi yapmaları için gereken becerileri artırarak personel motivasyonunu artırmayı amaçlayan eğitimler geliştirdi. Eğitimler çeşitli Bilgi Paylaşım Oturumları aracılığıyla gerçekleştirilmiştir. Şu ana kadar İslami Bankacılık ve Finans, İslami Sermaye Piyasası, İslami Bankacılık Ürünleri: Fırsatlar ve Zorluklar, İslami Bankacılık Operasyonları ve Enstrümanlar gibi konularda bir dizi eğitim yapıldı. Ocak-Mart 2023 tarihleri arasında 250'den fazla personele eğitim verildi ve bu sayı halen artmaktadır.
Ayrıca faizsiz finansman alanında faaliyet gösteren Bankalar, alternatif bankacılık yöntemleri, sukuk ihraçları ve finansal kapsayıcılığı geliştirerek sektöre katkı sağlamaktadır.
Alternatif bankacılık: İslami bankalar, şer'i ilkelere göre çalışmakta ve farklı finansal ürünleri aracılığıyla alternatif bankacılık yöntemleri sunabilmektedir.
Sukuk ihracı: Sukuk, tanımlanmış varlıkların mülkiyetinde bölünmemiş menfaatleri temsil eden şer'i uyumlu finansal araçları ifade eder. Karşılığında, her bir Sukuk sahibi bu varlığın kısmi mülkiyetine sahip olur ve tarafların anlaşma şartlarına göre bir gelir ödenir.
Finansal Kapsayıcılık: İslami bankalar, tasarruf ve finansman araçları sunarak bankacılık hizmeti olmayan ve hiç bankacılık hizmeti almayan kesimlerin finansal kapsayıcılığını arttırmada katkıda bulunmaktadır.
Özetle, İslami finansın rolü, doğru bir zamanda ortaya çıkmış ve niş bir pazar olarak büyüme ve özellikle gelişmekte olan ekonomilerde küresel ve doğal olarak kabul gören bir bankacılık sistemi haline gelme potansiyeline sahiptir. Bu nedenle bu alan, ülkelerin benimsemesi ve yatırım yapması gereken bir konudur.
Üç yaşında olan banka, şu ana kadar aşağıdaki önemli başarılara imza atmıştır:
Yenilikçi dijital çözümlerle gurur duyan ilk faizsiz dijital banka - TAJWAY
Sadece iki yıllık faaliyet süresi içinde 2 şubeden 22 şubeye şube genişlemesi
Başarılı bir Sukuk ihraç programı başlatan ilk tüzel kişilik
TAJBank Limited, 29 Eylül 2022 tarihinde Suudi Arabistan Krallığı'nın Cidde kentinde gerçekleştirilen İslami Bankalar ve Finans Kurumları Genel Konseyi (CIBAFI) 14. İcra Komitesi Toplantısı'nın ardından "İslami Bankalar ve Finans Kurumları Genel Konseyi (CIBAFI) Üyesi" olmuştur.
İslami Bankacılık Alanında Türkiye İle Düzenlenebilecek Olası Protokoller
Yakın zamanda yapılması planlanan protokoller
İslami bankacılık konusunda yetkinliği ve uzmanlığı artırmak için personele yönelik eğitimler ve atölye çalışmaları
Uluslararası işlemlerde sorunsuz müşteri ilişkisi/yanıtı.
Türkiye ve Nijerya'daki deneyimli girişimciler/ iş dünyasının önde gelen isimleriyle ortaklık.
Türkiye ve çevresine seyahat edebilecek TAJ müşterilerine olası hediye kartları/ kuponları.
Uluslararası alanda daha fazla görünürlük elde etmek için TAJBank ile FX ortaklığı.
Türkiye üyelerine yönelik hizmetlerimizle iş birlikleri (Murabaha, Istisna, İcare)
Nijerya İslami Bankacılık Sistemi
Faizsiz Bankacılık sektörü olarak da bilinen Nijerya İslami bankacılık sistemi, 2012 yılında faaliyete başlayan tam teşekküllü bir faizsiz banka olan Jaiz Bank'a ilk bankacılık lisansının verildiği 2011 yılına dayanmaktadır.
Jaiz Bank'ın tam olarak faaliyete geçmesinden yaklaşık iki yıl sonra, Stanbic IBTC Bank'a Nijerya'daki ikinci faizsiz banka olma yolunda faaliyetlerine başlaması için bir Pencere lisansı verildi.
Sterling Bank PLC, Nijerya Merkez Bankası'ndan Pencere olarak faaliyet göstermek üzere lisansını 2013 yılında almıştır. Banka, 2014 yılında faizsiz pencere olarak faaliyetlerine tam anlamıyla başlamış ve 8 yıl
boyunca bu alanda faaliyetlerini sürdürmüştür. Banka, 2021 yılında Alternatif Banka olarak adlandırılan tam teşekküllü bağımsız bir faizsiz banka olarak faaliyet göstermek üzere yükseltilmiş bir lisans almıştır.
TAJBank LTD, Nijerya'nın Abuja kentinde bulunan Genel Müdürlüğü ile 2019 yılında tam teşekküllü bir faizsiz banka olarak faaliyetlerine başlayan ikinci bankadır. Banka, faaliyete geçtiği ilk yılda bile faiz dışı finans sektörüne büyük katkı sağlamıştır.
Hamid Joda
TAJ BANK
