Kurumsal Raporlamada Yeni Trend: Entegre Raporlama

Blog 16.09.2021, 10:20 16.09.2021, 11:33
Kurumsal Raporlamada Yeni Trend: Entegre Raporlama

  1. A. Entegre Raporun Ortaya Çıkışı

Kurumların, paydaşlarının bilgi ihtiyacını karşılamak amacıyla hazırladığı kurumsal raporlar tarihsel süreçte paydaşların ihtiyaçlarına ve isteklerine göre değişim göstermiştir. Kurumların geçmiş ile mevcut finansal performansları arasında karşılaştırma yapan ve yalnızca kar odaklı sonuçları vurgulayan finansal raporlar kurumsal raporlamanın ilk örnekleridirler. Küreselleşme ve iklim değişikliği gibi faktörlerin hayatımızı etkilemeye başlamasıyla birlikte, kurumların yayımlamış oldukları finansal raporlar tek başlarına paydaşların ihtiyaçlarına cevap veremez hale gelmiştir. Bu noktada kurumlar, finansal raporlara ek olarak çevresel raporlar da yayımlamaya başlamışlardır. Öyle ki, zamanla kurumların faaliyetlerinin sosyal etkileri de dikkate alınmış ve çevresel raporlar yerini sürdürülebilirlik raporlarına bırakmıştır. Bu gelişmeler neticesinde, günümüzde kurumların finansal performanslarına ek olarak sosyal ve çevresel performansları da raporlanmakta ve paydaşlar tarafından dikkate alınmaktadır.

Sürdürülebilirlik raporları ile birlikte kurumların faaliyetlerinin finansal olmayan sonuçlarının raporlanmasındaki eksiklik giderilse de, bu raporlar neticesinde artan bilgi miktarı paydaşlar açısından başka eksikliklerin oluşmasına neden olmuştur. Sürdürülebilirlik raporlarındaki bilgilerin çoğunlukla finansal bilgilerden bağımsız olarak sunulması ve kurumların iş modeli ve stratejileri ile ilişkilendirilememeleri paydaşlar tarafından eleştirilere konu olmuş ve bütüncül bir yaklaşımın benimsenerek hazırlandığı bir rapor türüne ihtiyaç duyulmasına neden olmuştur. Böylece, bu ihtiyaca çözüm olarak kurumsal raporlamada yeni bir tür olan entegre raporlar ortaya çıkmıştır.

  1. B. Tarihsel Gelişim

Entegre raporlamanın ortaya çıkışı daha eskilere dayansa da en önemli adım 2010 yılında Uluslararası Entegre Raporlama Konseyi (IIRC)’nin kurulması ile atılmıştır. Uluslararası Entegre Raporlama Konseyi’nin kurulmasıyla birlikte entegre raporlamanın yaygınlaşması ve bilinirliği hızla artmıştır. İlk olarak, 2011 yılında “Towards Integrated Reporting -Communicating Value in the 21st Century” isimli bir tartışma makalesi ile paydaşlardan entegre raporlamaya dair fikirler alınmıştır. Daha sonra ise, alınan olumlu geri bildirimler neticesinde önce taslak bir çerçeve yayımlanmış ve ardından 2013 yılında ise Uluslararası Entegre Raporlama Çerçevesi yayımlanmıştır. Uluslararası Entegre Raporlama Çerçevesi’nin uluslararası alanda çok çeşitli ülke ve sektör tarafından kullanılmasını amaçlayan Uluslararası Entegre Raporlama Konseyi, çerçeveyi olabildiğince esnek ve sade bir rehber olacak şekilde hazırlamıştır. Öyle ki, ilk yayımlandığı tarih olan 2013 yılından 2021 yılına kadar revize ihtiyacı hissedilmemiş ve uluslararası arenada entegre rapor hazırlayanlar tarafından rehber olarak dikkate alınmıştır. 2021 yılının Ocak ayında ise, Uluslararası Entegre Raporlama Çerçevesi’nde revizeler yapılmış ve günümüzdeki haline kavuşmuştur. 2021 yılının Haziran ayında ise, Uluslararası Entegre Raporlama Konseyi ve Sürdürülebilirlik Muhasebesi Standartları Kurulu (SASB), Value Reporting Foundation ismi ile tek bir çatı altında güçlerini birleştirmişlerdir.

Bu alanda ülkemizdeki en büyük gelişme ise, 2016 yılında Entegre Raporlama Türkiye Ağı (ERTA)’nın kurulması olmuştur. Kurucu üyeleri arasında Borsa İstanbul ve TÜSİAD gibi önemli kurumların olduğu ERTA, ülkemizdeki entegre rapor ve entegre düşünceye dair farkındalığın artması ve bu alandaki uygulamaların yaygınlaşması amacıyla faaliyet göstermektedir. Bu kapsamda ulusal ve uluslararası düzeyde kurumlar ile iş birliği yaparak organizasyonlar ve eğitimler düzenlemektedir.

  1. C. Entegre Rapor ve Faydaları

Uluslararası Entegre Raporlama Çerçevesi’nde entegre rapor şu şekilde tanımlanmıştır: “Bir kuruluşun stratejisinin, kurumsal yönetiminin, performansının ve beklentilerinin kuruluşun dış çevresi bağlamında kısa, orta ve uzun vadede değerin yaratılmasına, korunmasına ve aşınmasına nasıl sebep olduğunun kısa ve öz bir şekilde bildirilmesidir.” Bu kapsamda entegre raporlar yalnızca finansal ve finansal olmayan bilgilerin bir arada sunulduğu raporlar olmaktan öte, bu bilgilerin kurumların stratejisi ve iş modeli ile entegre bir şekilde sunulduğu raporlardır. Bu ise ancak entegre düşünce biçiminin uygulanması ile mümkündür. Böylelikle kurumlar faaliyetlerinin etkilerine ve sonuçlarına dair bütüncül bir bakış açısı yakalama imkanına sahip olurlarken, karar vericiler de kurumlar hakkında daha sağlıklı karar verme mekanizmasına sahip olmaktadırlar.

Nitekim, Value Reporting Foundation tarafından 2021 Haziran ayında yayımlanan “Integrated Thinking: A Virtuous Loop” isimli raporda entegre raporun en önemli bileşeni olan entegre düşüncenin faydalarına değinilmiştir. Araştırmada entegre düşünce sisteminin sonuçların daha iyi anlaşılmasını sağladığı, kurum kültürünü ve amaçlarını geliştirdiği, finansal ve finansal olmayan diğer yönlerin bütünleştirilmesini desteklediği, şeffaflık ve bağlantıyı artırdığı tespit edilmiştir. Uluslararası şirketler tarafından yapılan diğer birçok çalışmada da entegre rapor ve entegre düşüncenin kurumlar için faydalı olduğu ortaya konulmuştur.

  1. D. Sonuç ve Öneriler

Sürdürülebilirliği konuştuğumuz bu günlerde entegre raporlama ve entegre düşünce her geçen gün daha çok önem kazanmaktadır. Çünkü kurumların sürdürülebilirliği doğru uygulayabilmesi ancak faaliyetlerinin etkilerini ve sonuçlarını doğru bir şekilde analiz edebilmelerine bağlıdır. Bu kapsamda, sürdürülebilirlik konusuna önem veren katılım bankalarının kurumsal raporlama uygulamaları arasında entegre raporlamaya yer vererek entegre raporun faydalarından yararlanmaları son derece önemlidir. Entegre rapor için atılacak adımlar, katılım bankalarının sektör içerisindeki ağırlığını artması ve uluslararası arenada da güçlü birer oyuncu haline gelmeleri idealleri için de önemli bir adım olacaktır.  Bu amaçla entegre raporlama konusunda bilgili ve uzman kişiler istihdam edilerek ya da mevcut personellerin bu alanda eğitim alması teşvik edilerek ilk adımlar atılabilir. Daha sonra ise, kurumsal raporlamada yeni bir trend olan entegre raporun hazırlanması ve yayımlanması çalışmalarına başlanabilir.

Ahmet Kürşat Alkoyun

Yorumlar (0)
Yorum yapabilmek için lütfen üye girişi yapınız!

Gelişmelerden Haberdar Olun

@