Katılım Sigortacılığı Üzerine Bir Değerlendirme
Bu yazıda, ülkemizde yaklaşık 12 yıllık bir geçmişe sahip olan ve önemli bir büyüme trendi ortaya koyan katılım sigortacılığı modeline ilişkin bazı değerlendirmelerin yapılması amaçlanmaktadır.
Sigortacılık Sektörü Türkiye Ekonomisi ve Türk Finans Sistemi Açısından Önemli Bir Rol Üstlenmektedir.
Karşı karşıya kalınabilecek çeşitli risklere/rizikolara karşı korunma ihtiyacı sonucunda ortaya çıkan sigorta kavramı; belirli miktarda bir paranın ödenmesi karşılığında, ortaya çıkma ihtimali olan tehlikelere karşı güvence sunan bir mekanizmadır. Sunduğu ürün ve hizmetlerle reel sektörü ve ticari faaliyetleri destekleyerek ekonomik büyümeye katkıda bulunan, finansal sisteme uzun vadeli kaynak aktaran sigorta sektörü Türkiye ekonomisi ve finans sistemi açısından kritik bir rol üstlenmektedir.
Katılım Sigortacılığı Modelinin 2010 Yılından Bu Yana Ülkemizde Uygulandığı ve Hızlı Bir Büyüme Performansı Ortaya Koyduğu Görülmektedir.
2010 yılından bu yana ülkemizde uygulama alanı bulan katılım sigortacılığı modelinin 2014-2021 döneminde toplam prim üretimi açısından sektörün genel büyüme performansını geride bırakarak, yıllar itibariyle %24,2 ile %96,1 arasında değişen oranlarda büyüme kaydedip, 2021 yılsonu verilerine göre pazar payını %5,2 düzeyine yükselttiği ve prim üretimi yapan şirket sayısının da 12 olduğu görülmektedir.
Katılım Sigortacılığı Modelinin Kamu Kesimi Tarafından Aktif Olarak Desteklendiği Gözlenmektedir.
Katılım sigortacılığı modelinin kamu kesimi tarafından desteklendiğine işaret eden gelişmelere bakılacak olursa, Mart 2021’de kamuoyuyla paylaşılan ve belirli bir takvime bağlanan Ekonomi Reformları Eylem Planı’na göz atıldığında, faizsiz finans sisteminin bileşenlerinden birisi olan katılım sigortacılığı sektörünün de gelişmesine katkı sunacak “müstakil bir katılım finans kanunu hazırlanması”, “katılım finans derecelendirmesi sisteminin oluşturulması” ve “katılım finans tahkim mekanizması kurulması” konularında belirli çalışmaların gerçekleştirilmesinin planlandığı, görülmektedir. Kamu sigorta şirketlerinin tek çatı altında birleştirilmesi sonucunda faaliyetlerine başlayan Türkiye Sigorta A.Ş.’nin katılım sigortacılığı alanında faaliyet gösterecek ayrı bir şirket kurma kararını kamuoyuna açıklaması da kamu kesimi tarafından katılım sigortacılığı modeline verilen somut desteğin devam ettiğine işaret etmektedir. Ayrıca, ülkemizin katılım sigortacılığı alanında dünya çapında önemli bir aktör olabilmesi sürecine destek olunması adına katılım esaslarına uygun şekilde retekafül faaliyetlerini gerçekleştirmek için 2021 yılının Eylül ayında Türk Reasürans Katılım A.Ş.’nin kurulduğu görülmektedir.
Katılım Sigortacılığının Önemli Bir Büyüme Potansiyeli Barındırdığı Değerlendirilmektedir.
Denetim, vergi ve danışmanlık hizmetleri sunan KPMG Türkiye isimli kuruluşun “KPMG Perspektifinden Sigortacılık Sektörüne Bakış 2021” isimli raporu incelendiğinde, faiz hassasiyetleri nedeniyle konvansiyonel sigorta şirketlerinin müşterisi olmayı tercih etmedikleri için sistem dışında kalan kişilerin varlığı hesaba katıldığında, katılım sigortacılığı modelinin önemli bir büyüme fırsatı barındırdığına vurgu yapıldığı gözlenmektedir. Nitekim yerli ve yabancı yatırımcıların katılım sigortacılığı hizmeti sunacak yeni şirketler kurmaya yönelik girişimleri olduğuna dair gelişmelerin Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu (SEDDK) Başkanı tarafından kamuoyuyla paylaşılmış olması da katılım sigortacılığı modelinin büyüme potansiyeline işaret etmektedir.
Öğr. Gör. Ramazan BAŞ
Kütahya Dumlupınar Üniversitesi (DPÜ) Öğretim Elemanı